Menu

Titels en graden van Bachelor en Master



Titels

Wetenschappelijk onderwijs


Titel Afkorting Te behalen door Graad
baccalaureus bacc. Afronden van een bacheloropleiding in het wetenschappelijk onderwijs maar niet op het gebied van de landbouw en natuurlijke omgeving of op het gebied van techniek. Deze titel wordt nu niet meer verstrekt. BA / BSc / LLB
doctor dr. Hoogste universitaire titel; te verkrijgen door het doen van promotie-onderzoek. D / PhD
doctor honoris causa dr.h.c. Een eredoctoraat dat wordt verleend aan personen die een uitzonderlijke prestatie hebben geleverd in de wetenschap, op maatschappelijk gebied of in de politiek. -
doctorandus drs. Afronden van een masteropleiding in het wetenschappelijk onderwijs welke niet op het gebied van de landbouw en natuurlijke omgeving, techniek of recht is. MSc / MA
dominee ds. Geen academische graad, maar geeft aan dat iemand predikant is. Meestal door een kandidaatsexamen of doctoraalexamen theologie te hebben afgelegd. -
hoogleraar prof. Geen academische graad, maar een aanduiding dat iemand het universitaire ambt hoogleraar (aanspreekvorm: professor) uitoefent. -
ingenieur ir. Afronden van een masteropleiding in het wetenschappelijk onderwijs op het gebied van de landbouw en natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek. MSc
kandidaats kand. Afronden van een 3-jarige universitaire studie (sinds 2005 niet meer verleend) -
meester in de rechten mr. Afronden van een masteropleiding in het wetenschappelijk onderwijs op het gebied van het recht. LLM

Titels

Hoger beroepsonderwijs


Titel Afkorting Te behalen door Graad
baccalaureus bc. Afronden van een bacheloropleiding in het hoger beroepsonderwijs maar niet op het gebied van de landbouw en natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek. B(+toevoeging)
ingenieur ing. Afronden van een bacheloropleiding in het hoger beroepsonderwijs op het gebied van de landbouw en natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek. B(+toevoeging)

Graden

Wetenschappelijk onderwijs


Titel Afkorting Te behalen door
Bachelor of Arts BA Afronden van een universitaire alfa-studie of sommige gamma-studies.
Bachelor of Laws LLB Afronden van een universitaire of HBO opleiding in de rechten.
Bachelor of Science BSc Afronden van een universitaire bèta-studie of bepaalde gamma-studies.
Doctor / Doctor of Philosophy D of PhD Door personen die gepromoveerd zijn na verrichting van wetenschappelijk onderzoek
Honours Graad + (Hons) Afronden van een Honours Programme van de universitaire bacheloropleiding. Toevoeging (Hons) wordt ook gebruikt indien een universitaire masteropleiding of wetenschappelijk promotieonderzoek ('PhD research') is afgerond met het judicium cum laude.
Master of Arts MA Afronden van een universitaire master opleiding van alfa-studies of sommige gamma-studies
Master of Laws LLM Afronden van een master opleiding in de rechten.
Master of Philosophy MPhil Dit betreft een postinitiële 'research master' aan de universiteit (voorbereidend op een PhD)
Master of Science MSc Afronden van een universitaire master opleiding van bèta-studies of bepaalde gamma-studies
Research Master of Science MSc (Res) of MScRes Dit betreft een initiële 'research master' aan de universiteit

Graden

Hoger beroepsonderwijs


Titel Afkorting Te behalen door
Associate Degree AD Afronden van een tweejarige studie aan een hogeschool.
Bachelor (in/of + naam studie) B (+ toevoeging) Afronden van een vierjarige beroepsopleiding aan een hogeschool.
Master (in/of + naam studie) M (+ toevoeging) Afronden van een 1 of 2-jarige initiële HBO-master of postinitiële master aan een hogeschool.

Voor toevoegingen kijk op Bachelor en master graden HBO opleidingen.




Titels en graden die in het buitenland behaald zijn

Wanneer iemand een opleiding heeft afgerond aan een niet in Nederland gevestigde instelling voor hoger onderwijs, maar wel in dat land gerechtigd is tot het voeren van een graad achter de naam, dan is hij/zij ook gerechtigd die graad in Nederland in de eigen naam tot uitdrukking te brengen. Wil men met dit buitenlandse diploma echter een Nederlandse titel voeren, zoals doctorandus (drs.), meester (mr.), baccalaureus (bc.), enzovoorts, dan dient men hiervoor een officiële beschikking aan te vragen bij de Informatie Beheer Groep.

Plaatsing van titels en graden

Titels worden afgekort en gevolgd door een punt in het algemeen altijd prénominaal geplaatst, oftewel titels behaald in het hoger onderwijs worden altijd vóór de naam geplaatst. Uitzondering hierop is de titel ‘kand.’, deze wordt achter de naam geplaatst. Graden worden achter de naam geplaatst, in hoofdletters en zonder punten.

Rangorde bij meerdere verschillende titels

In Nederland bestaat een historisch gegroeid gebruik dat bepaalt in welke volgorde academische titels voor de naam dienen te worden gezet en hoe om te gaan met meerdere titels. Dit gebruik is als volgt:
  • prof. staat voorop
  • dr. staat voor alle andere titels, behalve als het gaat om een meester in de rechten, dan is de volgorde mr. dr.
  • mr. gaat voor drs. of ir.
  • over de volgorde van drs. en ir. bestaat geen consensus: hoewel sommige stijlboeken 'drs.ir.' voorschrijven, zijn in de praktijk zowel ir.drs. als drs.ir. gebruikelijk.
  • ing. komt als laatste.
Bijvoorbeeld: Een mr.dr.ir. is dus
  • afgestudeerd jurist;
  • afgestudeerd in een technische studierichting;
  • gepromoveerd in het recht.
Een dr.mr.ir. is
  • afgestudeerd jurist;
  • afgestudeerd in een technische studierichting;
  • gepromoveerd, maar niet in het recht.
Een mr.ir. die promoveert in het recht, wordt dus mr.dr.ir. Promoveert hij echter in een technische richting, dan wordt hij dr.mr.ir. De combinatie dr. drs. is niet mogelijk. Doctorandus betekent letterlijk "hij die doctor moet worden" , iemand die reeds doctor is kan daarom niet meer doctorandus heten. Bij promotie vervangt de titel doctor dus de titel doctorandus.

Titels en graden die in het buitenland behaald zijn

Iemand die meerdere malen is afgestudeerd als mr., drs. of ir. voert die titel slechts éénmaal. Bijvoorbeeld: "drs.ir. Hadinga" is correct, "ir.ir. A.D. Philipsen" is onjuist, dit dient “ir. A.D. Philipsen” te zijn. Als de titel of graad betrekking hebben op hetzelfde type opleiding wordt in de praktijk uitsluitend de hoogste titel of graad vermeld. Dus als iemand de titels ing. en ir. heeft, gebruikt hij alleen de titel ir. Twee doctorstitels voeren (prof.dr.dr.) is daarentegen wel gebruikelijk. Bij meerdere doctorstitels (wat vaak het geval is bij eredoctoraten) wordt echter meestal de afkorting mult. (multiplex, meervoudig) gebruikt: zo is een “prof.dr.dr.h.c.mult." een gepromoveerd hoogleraar met meerdere eredoctoraten. Eventueel kan men hierachter nog tussen haakjes de - waar nodig Latijnse - afkortingen plaatsen van de universiteiten die een eredoctoraat verleenden, maar dit is niet gebruikelijk. Een combinatie van een titel en een graad is mogelijk, indien de titel en de graad geen betrekking hebben op hetzelfde type opleiding. Bijvoorbeeld: Prof. dr. B.S. Stoffels MBA

Dagelijks gebruik van titels en graden

Het is in Nederland in informele situaties steeds minder gebruikelijk om titels in de dagelijkse praktijk te gebruiken. Bij de adressering en de aanhef van brieven wordt er echter nog vaak rekening mee gehouden. In de aanhef van een algemene brief, waarbij je niet weet wat de titel van de lezer is, kun je 's.s.t.t.' (salvis titulis) toevoegen, wat zoveel betekent als: zonder onrecht aan uw achtergrond te doen, schrijf ik u toch met het respect dat u verdient. Letterlijk betekent het: zonder vermelding van (aanspreek)titels.